PASINAON 3
NYEMAK
GEGURITAN
Standar Kompetensi :
Mampu mendengarkan dan memahami wacana
lisan sastra maupun nonsastra dalam berbagai ragam bahasa Jawa.
Kopetensi Dasar : Mendengarkan geguritan yang disampaikan secara
langsung atau rekaman.
Indikator :
1.
Menyebutkan kata-kata kias dalam geguritan yang didengar.
2.
Menyebutkan amanat yang ada dalam geguritan.
3.
Menyebutkan tema geguritan.
4.
Menemukan nilai-nilai yang terkandung dalam geguritan.
5. Mengubah
geguritan yang didengar dalam bentuk gancaran.
GEGURITAN
A.
RINGKESAN
PIWUCAL
Geguritan utawi guritan aslinipun
saking tembung lingga gurit,
tegesipun :
1.
Tulisan
ingkang awujud tatahan
2.
Kidung
utawi tembang
Nggurit
tegesipun :
1.
Ngarang
tembang utawi kidung, utawi rerepan
2. Nglakokaken tembang utawi kidung
Miturut kamus utawi bausatra, geguritan menika uran-uran
utawi karangan kang pinathok kados tembang, nanging guru gatra, guru wilangan,
lan guru lagunipun boten ajeg. Menawi miturut Sadlidinata (1994:45),
geguritan inggih menika iketaning basa ingkang memper syair (syair jawi gagrag
enggal). Wonten malih ingkang mastani tembung gegurit asalipun saking tembung gerita. Tembung gerita lingganipun gita, tegesipun tembung utawi syair
geguritan jawi sakawit dipun panggihaken wonten ing tembang-tembang dolanan.
Samenika wujud wohing kasusatran piisi warni-warni wujud
dhapukanipun. Adhedasar dhapukanipun ukara lan pangrakiting tembung,
warni-warni araning geguritan kados wonten ngandap menika:
1. Syair
kalih gatra sapadan aran gita dwigatra
2. Syair tigang gatra sapadan aran gita trigatra
3. Syair
sekawan gatra sapadan aran gita caturgatra
4. Syair
gangsal gatra sapadan aran gita pancagatra
5. Syair
enem gatra sapadan aran gita sadgatra
6. Syair
pitu gatra sapadan aran gita saptogatra
7. Syair
wolu gatra sapadan aran gita hastagatra
8. Syair
sanga gatra sapadan aran gita nawagatra
9. Syair-syair
dhapur sonata
10. Syair
bebas
B.
JINISIPUN
GEGURITAN
Geguritan
jinisipun wonten kalih :
1. Geguritan
gagrak lawas
Geguritan menika ngginakaken basa jawa kina lan
kapérang wonten ing pupuh–pupuh tembang, kawengku guru gatra, guru lagu, lan
guru wilangan. Geguritan menika ugi kalebet golonganipun tembang
utawi lelagon kang ngangge Purwakanti guru-swara.
Paugeranipun
geguritan gagrak lawas ingkang sampurno inggih punika:
a. Cacahipun
gatra mboten ajeg, nanging lumrahipun sakedhikipun wonten sekawan gatra.
b. Cacah
wandanipun gatra satunggal lan satunggalipun tetep sami
c. Dong-ding
utawi guru lagunipun sedaya manggen wonten wekasipun gatra runtut inggih punika
ngangge purwakanti guru swara.
d. Sangajengipun
ukara (gatra) ingkang kawiwitan ngangge bebuka “sun gegurit” nanging
mboten ateges saben pada/bait wonten
tembungipun “sun gegurit”. Tembungipun “sun gegurit” naming wonten nginggil
piyambak.
Tuladha:
Sun
gegurit,
Wateke
wong kampung jati
Bekti
marang yayah wibi
Setya
marang sakeh janji
2.
Geguritan gagrak anyar
Geguritan gagrag anyar ngginakakén basa Jawa
jaman samenika lan dipunserat ngangge aksara latin, lan sampun ngginakakén
kertas/ dluwang. Geguritan gagrag anyar
mboten kapérang wonten ing pupuh–pupuh tembang lan mboten ngangge tembung “sun
gegurit”, sampun mboten
kawengku guru gatra, guru lagu, lan guru wilangan, pramila jinising geguritan gagrag anyar menika saged dipunwastani
puisi Jawa bebas.
The Iron Man (Genesis) - Titanium Dabs - Titanium Art
BalasHapusThe Iron titanium prices Man (Genesis) gaggia titanium · Set · The Iron Man (Genesis) · Iron Man (Genesis) · titanium shift knob Set · The Secret nano titanium by babyliss pro of Thor (Genesis) · Iron Man (Genesis) · Set · The babyliss pro titanium straightener Secret of Thor